مهار درد و التهاب ناشی از تست فرمالین در موشهای نر کوچک آزمایشگاهی با عصاره اتانولی زعفران (crocus sativus) و اجزاء آن کروسین و سافرانال

چکیده: هدف: مطالعات قبلی نشان داده اند که عصاره آبی- الکلی زعفران (crocus sativus) قادر به مهار درد ناشی از فرمالین درموشهای کوچک آزمایشگاهی نر است. از آنجا که ترکیب مواد موجود در عصاره الکلی با عصاره آبی-الکلی متفاوت است، در این مطالعه اثر عصاره اتانولی زعفران بر درد حاد و مزمن ناشی از تزریق فرمالین در موش های نر کوچک نژاد n-mari در محدوده وزنی 25-20 گرم مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: این تحقیق با استفاده از تست فرمالین انجام شد. عصاره زعفران با استفاده از روش خیساندن (perculation) تهیه گردید. سافرانال، کروسین و سایر داروهای ضد درد والتهاب نیز خریداری شدند.داروهای مورد استفاده در این تحقیق 30 دقیقه قبل از شروع تجویز فرمالین 2% به کف پای حیوانات مورد استفاده قرار می گرفتند. پس از تزریق فرمالین، پاسخ حیوانات برای مدت زمان 60 دقیقه و هر 5 دقیقه یکبار توسط ناظر بررسی شد. التهاب ناشی از تزریق فرمالین در دقیقه 25 پس از تزریق به روش غوطه وری پای حیوان در جیوه بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که تجویز عصاره الکلی زعفران ( mg/kg 100،50،10،5،5/2)سبب بروز بی دردی در حیوانات در فاز حاد در دوز mg/kg 5 گردید و در فاز مزمن در دوز mg/kg 10 اثر ضد دردی از خود نشان داد. تجویز نالوکسان (mg/kg 4)، دکسترومتورفان (mg/kg 20) و l-name (mg/kg 10) اثری بر کار عصاره (mg/kg 5) در مهار فاز حاد و مزمن ناشی از تجویز فرمالین نداشتند در حالیکه ایندومتاسین mg/kg) 10) منجر به مهار فاز مزمن درد گردید. تجویز سافرانال (mg/kg 1، 5 و 10) نیز توانست اثر ضد دردی در فاز حاد از خود نشان داده اما کروسین (mg/kg 5) توانست اثر ضد دردی در فاز مزمن داشته باشد. تجویز عصاره زعفران ( mg/kg5/2،5و10) توانست التهاب ناشی از تجویز فرمالین را به میزان 30%، 66% و80% (به ترتیب) مهار نماید در حالیکه هیچکدام از دو داروی سافرانال (mg/kg 1، 5 و 10) و کروسین (mg/kg 1، 5 و 10) در این مورد اثری نداشتند. نتیجه گیری: از این آزمایش ها نتیجه می گیریم که عصاره اتانولی زعفران توانائی مهار فاز مزمن درد را دارد و ممکن است این اثر تا قسمتی ناشی از سافرانال باشد . به نظر می رسد که اثرات عصاره اتانولی زعفران و سافرانال در کاهش درد و التهاب ناشی از تزریق فرمالین در فاز مزمن با مهار فعالیت آنزیم سیکلواکسیژناز نوع 2 میانجی گری می شود.